DE NONCHALANTE FLAIR VAN GRONINGEN

Groningen is een stad zonder schreeuwerige grandeur, maar met een nonchalante flair en een nuchterheid die soms heel on-Hollands aanvoelt. Het is een stad op mensenmaat en heeft het soort charme dat onder je huid kruipt. Omsloten door water en groen is ook de natuur nooit ver weg. Groningen heeft alle ingrediënten voor een originele citytrip.

Een stadsbaken: de Martinitoren.

Jong vs. oud. Ondanks de 1000 jaar oude geschiedenis, voelt Groningen erg jong aan, het is een universiteitsstad en dat drukt zijn stempel op het uitgaansleven en de algemene sfeer. De Rijksuniversiteit is een van de oudste van Nederland, gesticht in 1614. Als je door de matcha’s, latté’s en e-bikes heen kijkt dan is de rijke geschiedenis van deze stad nog steeds erg aanwezig. De Grote Markt, voor de Tweede Wereldoorlog één van de mooiste van Nederland, is het kloppende hart, oud en nieuw hebben er een unieke balans gevonden. Een echte stadsbaken hier is de Martinitoren, vlakbij het trendy The Market Hotel, waar we logeren. De toren beklimmen is perfect om onze stadstour te beginnen, een soort snelle kennismaking in vogelperspectief. We moeten er wel 261 treden (97m hoog) voor trotseren, maar dat doen we met veel plezier. De toren wordt ook wel d’Olle Grieze genoemd (Oude Grijze). Wat de tulp is voor Nederland, is de Martinitoren voor Groningen. Er zijn liedjes over geschreven, hij staat op vele verpakkingen, bier, drop en zelfs cafés zijn ernaar genoemd.

"Wat de tulp is voor Nederland, is de Martinitoren voor Groningen."

Groningen is een levendige studentenstad.

'Doe maar gewoon.' Artistiek directeur van het beroemde Noorderzon Festival in Groningen (een mix van internationaal theater, dans en andere verrassende podiumkunsten), Marc Yeoman, Schots van geboorte, woonde vroeger in Brussel en is een hele goeie vriend van ons. We spreken af met hem, want niemand kan ons betere tips geven. ‘Als je Groningen wil begrijpen moet je eerst de meest gebruikte zin in deze stad kennen,’ zegt hij: ‘doe maar gewoon’. Dat is meteen ook een van de redenen dat ze het hier bv. minder op Amsterdammers hebben begrepen. Het is een heel jonge stad, zegt Marc, er lopen hier meer dan 50.000 studenten rond. (Dat is een goeie 20% van de bevolking).

Meer fietsen dan mensen in Groningen.

Groningen heeft een slimme mobiliteitspolitiek, heel veel straten en pleinen zijn autovrij, iedereen fietst hier. Er zijn meer fietsen dan mensen in de stad. De meeste Groningers, ook wel Stadjers genoemd, fietsen overal naartoe, als’t moet zelfs van de slaapkamer naar de badkamer, lacht hij. ‘God deed immers de strijk toen hij Nederland creëerde, alles is plat, dus erg fietsbaar en ontspannend. Wat ik ook leuk vind is dat Groningen nooit slaapt, je ziet hier om 4u ‘s ochtends nog mensen op straat. Ik vond Brussel fantastisch maar ben toch ontzettend gaan houden van deze stad.'

"Iedereen fietst hier. Er zijn meer fietsen dan mensen in Groningen."

Het Goudkantoor.

Kleine stad, groot hart. ‘We hebben een hele goeie unief voor zo’n kleine stad,’ vervolgt Marc. ‘Maar wat mij vooral aantrok is dat cultuur hier hoog aangeschreven staat. Het is ook een erg on-Hollandse plek, de mensen hier zijn beleefder dan in de rest van het land, meer gereserveerd. Groningen leunt dichter aan bij Noord-Duitsland, dan bij de rest van Nederland. Het is een soort eiland in Nederland, omringd door een groene zee,’ beschrijft hij. ‘Hier heb je nog echt stadsgrenzen, omgeven door groen, niet zoals in Vlaanderen, waar je die grenzen niet meer ziet door voortdurende verkavelingen, alles werd er volgebouwd. Deze stad heeft iets middeleeuws en dat maakt het interessant om hier te leven en uiteraard ook om te bezoeken. Er is ontzettend veel water in en rond Groningen en in al dat water wordt de hemel, in welk humeur ze ook is, voortdurend weerkaatst. Het zorgt voor een intens mooi licht, dat vind ik hier een van de opvallendste dingen. In één zin? Marc hoeft niet lang na te denken: ‘Het is een kleine stad, maar met een enorm groot hart’.

"Groningen is een kleine stad, maar met een enorm groot hart."

Het Forum.

Spraakmakende architectuur. ‘Het Forum is de woonkamer van de stad,’ vertelt Marc nog. Het futuristische gebouw ligt pal achter ons hotel, en is de grootste concurrent van de Martinitoren als het om de top 2 van de mooiste uitzichten gaat. Niet alleen de architectuur is origineel, ook binnenin is het uniek. ‘Het heeft crazy liften,’ zegt Marc ‘en een prachtig dakterras, maar er zijn wel betere plekken om te eten, keuze genoeg,’ lacht hij. Het is inderdaad een van de opvallendste gebouwen, een futuristisch cultuurpaleis, met een bibliotheek, werkplekken, 6 cinema’s, tentoonstellingen het hele jaar rond en het is gratis voor elke bezoeker. Het panoramische zicht op de oude stad alleen is al een reden om naar binnen te lopen.

Street art in de Papengang.

Groningen is erg compact, we kunnen alles te voet verkennen, van schilderachtige hofjes en pleintjes, tot mooie parken zoals het rustgevende Noorderplantsoen, het groene hart van Groningen. In augustus barst het uit zijn voegen door het beroemde Noorderzon festival, dat zo’n 135.000 bezoekers lokt. We zien ook veel street art, eeuwenoude prachtige panden staan overal broederlijk tussen innoverende gebouwen. Een van de levendige winkelstraten, de Folkingestraat, werd ooit verkozen tot leukste winkelstraat van Nederland. En dan is er nog het Groninger Museum, een kleurrijke oase met gebouwen van vier meesterarchitecten die als een soort boot op en naast het water liggen.

Spraakmakende architectuur: het Groninger Museum.

Spraakmakende architectuur, wat ons betreft. Een ervan is Philippe Starck, die we als fans onmiddellijk herkennen. Maar het is de Italiaan Alessandro Mendini die het gros voor zijn rekening nam. Zowel hedendaagse kunst, als mode en fotografie trekken hier vele bezoekers aan. Het museum heeft een kleurrijk, wat eclectisch ingericht eethuis, het Café Groninger Museum, waar we de typische Groninger mosterdsoep uitproberen en erg lekkere vleeskroketten achter de kiezen steken, een nostalgisch guilty pleasure wanneer we in Nederland zijn. Café Groninger Museum is de ideale plek om even bij te komen als je arriveert, want het ligt pal tegenover het station.

"De Folkingestraat werd ooit verkozen tot leukste winkelstraat van Nederland."

Rondje Groningen: de stad verkennen in kikvorsperspectief.

Rondje Groningen. Aan de kade bij het museum maken we een stadstour per boot. Net als op de Martini toren krijgen we een soort synopsis van wat de stad te bieden heeft, maar deze keer in kikvorsperspectief. Sommige van die plekken kunnen we achteraf al wandelend in detail ontdekken. We varen voorbij heel wat woonboten die blijkbaar door studenten worden ingenomen en ontdekken de Prinsentuin op de oever, met de prachtige Zonnewijzerpoort uit 1731. Op de oevers van het Verbindingskanaal niks dan oude pakhuizen, want Groningen had al vroeg stapelrecht, er werden tonnen gerst verwerkt in de stad. Dat zorgde voor zomaar even 70 bierbrouwerijen, die bijna allemaal zijn verdwenen. Al is er de laatste jaren weer activiteit op dat vlak. Marc heeft ons twee microbrouwerijen aangeraden, die ook qua gezelligheid hoog scoren: de Baxbierbrouwerij aan het Reitdiep, waar je in het proeflokaal lekkere biertjes als ‘Kon Minder’en ‘Koud Vuur’ kan proeven. Ze experimenteren ook steeds met nieuwe smaken, een beetje zoals Brussels Beer Project. Iets meer centraal gelegen is de Martinusbrouwerij een aanrader, klein maar gezellig, aldus Marc.

"Op de oevers van het Verbindingskanaal niks dan oude pakhuizen waar vroeger tonnen gerst werden verwerkt."

Ultra, een gigantisch beeld van kunstenares Sylvia B.

Delvoye was here. De Noorderhaven die er nu pittoresk uitziet was ooit de belangrijkste haven van Groningen. Op de Turfsingel werden de turfschepen gelost, nu liggen er bijna uitsluitend woonboten. We passeren vele bruggen o.a. de Werkmanbrug waarop onze eigen Wim Delvoye een typisch Delftsblauw tegeltableau maakte met fictieve kinderspelen, zoals tegen de wind in plassen en zelf volledig vol geplast worden, met winden een molen op gang brengen enz… dingen waarin we de kunstenaar volop herkennen. Ergens op de oever staat Ultra, een gigantisch beeld van kunstenares Sylvia B. dat lijkt op een vrouw die aan alle schoonheidsidealen voldoet, maar schijn bedriegt. De Steentilbrug kost ons bijna onze kop, we merken op het laatste nippertje dat je best blijft zitten in de boot.

De Prinsentuin is een prachtig staaltje renaissancekunst.

De Tromp-, nee niet Trumpbrug, is een van de smalste van Groningen en leidde vroeger naar de veemarkt. Vanop de boot doen we ook meteen prospectie om een terrasje aan het water uit te kiezen waar we straks uitgebreid kunnen ‘borrelen’. Maar eerst wandelen we naar een plek die onze aandacht trok: de Prinsentuin (1626) aan de Turfsingel. Ooit ontworpen voor de prinsen van Nassau, is deze oase van rust met z’n kruiden- en rozentuin en boomgalerijen een prachtig staaltje van renaissancekunst. ‘s Avonds laten we ons verwennen in De Betere Tijden, een nieuwe bistro in de Gelkingestraat met lekkere eigentijdse gerechten. Wij genieten van het 5-gangenmenu voor slechts 60€. Het is strak maar klassevol ingericht, alle aandacht gaat er terecht naar het overheerlijke eten.

"De Prinsentuin uit 1626 is met z’n kruiden- en rozentuin en boomgalerijen een prachtig staaltje van renaissancekunst."

Smaakpapillen op scherp: restaurant De Betere Tijden.

Lutje Lokaal. Na een lekker, uitgebreid ontbijt in het hotel, gaan we op stap met Lutje Lokaal. In de binnenstad krioelt het van onafhankelijke winkeltjes, we zien weinig ketens en dat maakt shoppen, maar ook eten en drinken erg leuk. Volgens het gidsje kan je per thema werken, maar wij kiezen er lukraak enkele opvallende zaken uit. Zoals boekhandel Riemer in de Nieuwe Ebbingestraat waar we niet alleen boeken, maar ook originele spelletjes, postkaarten en allerlei hebbedingetjes vinden.

Lutje Lokaal.

Je kan er bovendien koffie drinken en lezen, een oude Trabant fleurt de plek op. Marie Jane, in de Oosterstraat is voor ons de meest in het oog springende shop, al is het maar door de vintage vitrine. We vinden er super originele schoenen en kleren. Verder lopen we nog enkele concept stores binnen, kopen heerlijke kaas bij De Kaaskop en pikken wat lekkers mee in bakkerij Blanche. Van een bijzondere lunch genieten we in het nieuwe, hippe PJ’s in een decor van kleurrijke muurschilderingen en een funky belichting.

"In de Groningse binnenstad krioelt het van de onafhankelijke winkeltjes."

PJ's, eten in een funky decor (b). - The Stockroom, cocktails met een knipoog naar de drooglegging. (o).

Speakeasy bar. Groningen kent geen sluitingstijd, dus we kunnen de hele avond feesten. We lopen los voorbij de The Stockroom, een cocktailbar, die alsof het om een clandestiene bar gaat, verstopt zit achter een onopvallende deur. Het lijkt alsof we een drankdepot binnenlopen, maar als we tenslotte nog een deur opentrekken zitten we plots in een bijzonder gezellige bar. Er staan klassiekers op de kaart, maar ook een boel signatuur cocktails door het personeel bedacht. Het zit nokvol. We proberen de ‘Limahatan’ en de ‘For an Angel’, beide zijn origineel, vrij sterk en heel lekker. Zeker geen zoete rommel. Het lijkt op een speakeasy bar tijdens de drooglegging in de States, die verborgen achter boekenkasten en geheime deuren alleen toegankelijk was voor wie het wist. De barmannen, die erg spraakzaam zijn, zorgen voor een bijzonder leuke sfeer.

"The Stockroom lijkt op een speaakeasy bar tijdens de drooglegging, alleen toegankelijk voor wie het wist."

Reitsdiepkade.

Groen Groningen. Groningen is een wandelstad, maar als gelegenheid 'Stadjers' willen we natuurlijk ook fietsen (we zijn tenslotte in Nederland) en ons eerste doel is de Reitdiepskade, een recente, erg fotogenieke wijk. De felgekleurde huisjes, die zich als opgedirkte dames weerspiegelen in het water, doen ons even aan Scandinavië denken. Je kan er shoppen, lekker eten en het is een uiterst gezellige plek. Onze tweede fietstocht gaat door de Kropswolderbuitenpolder en het Zuidlaardermeer. Wanneer we Groningen uitrijden, duiken we meteen de stilte in, die af en toe verbroken wordt door vogels die opvliegen uit het moeras.

Harige grazers in de Kropswolderbuitenpolder.

We rijden langs smalle dijken die kronkelend door de watermassa een weg zoeken, ooit een turfgebied, nu een toevluchtsoord voor vogels en wie zoals wij, even wil ontsnappen aan de drukte in de stad. We fietsen stevig tegen de wind in, voor de overvliegende reigers en ganzen een makkie, voor ons is het toch een tandje bijsteken. Bij het Foxholstermeer slalommen we letterlijk tussen de Schotse hooglanders die ons vanonder hun te lange pony wat onverschillig aanstaren. Vanuit een vogelkijkhut observeren we de mooiste watervogels met als summum een kolonie lepelaars die pal onder onze neus druk foerageert. Dat Groningen omarmd wordt door groen, is een understatement.

"Dat Groningen omarmd wordt door groen, is een understatement."

Kropswolderbuitenpolder.

Copieus borrelen in Slochteren. In de late namiddag stallen we onze fietsen bij De Fraeylemaborg, een majestueus landgoed in Slochteren, omringd door water, stokoude eiken en beuken. Binnenin kraken de vloeren, het kasteel is nog authentiek ingericht, niet te stijf of stoffig, integendeel, het is erg sfeervol. In sommige kamers is het licht heel summier wat het een extra dimensie geeft. Het lijkt alsof de kasteelheer elk moment kan binnenstappen. In het café in het koetshuis, waar we hapjes bestellen, schrikken we van de copieuze schotel die onder onze neus wordt geschoven.

Landgoed De Fraeylemaborg, Slochteren.

Met een lekker wijntje erbij, het geweldige uitzicht op het kasteel en de tuin, is het een ideale plek om even op adem te komen. Na ons uitgebreid aperitief doen we nog een laatste inspanning en peddelen we naar Kaap Steendam, een prachtig gelegen restaurant bij het Schildmeer met een hip decor en heerlijk eten. Als slot van een dagje buiten kan dit tellen. Het is een mooie afsluiter en meteen ook het einde van ons weekendje Groningen. Marc heeft gelijk, Groningen is een kleine stad met een heel groot hart, badend in het groen. Een stad met veel prikkels maar zonder steedse stress. ‘Er is natuurlijk een reden waarom ik hier nog steeds woon,’ lacht Marc, ‘Groningen werd in 2024 samen met Kopenhagen verkozen tot tweede gelukkigste stad van Europa na Zurich. Dat zegt genoeg, nee?’

"Dat Groningen in 2024 werd verkozen tot tweede gelukkigste stad van Europa na Zurich, zegt genoeg."

Restaurant Kaap Steendam.

Deze reportage kwam tot stand i.s.m. en werd gesponsord door: holland.com

VVV Groningen: www.visitgroningen.nl

Vervoer: Wij reisden duurzaam en trokken met de trein naar Groningen. Meerde ritten per uur vanuit Brussel en Antwerpen, met afhankelijk van de gekozen trein, 1, 2 of 3 overstaps. Reistijd tussen 4 à 5 uur. Info en boeken: www.b-europe.com

Liever met de wagen? De afstand Brussel - Groningen bedraagt 360km met een reistijd zonder stops van 4.30u.

Slapen: Wij gingen overnachten in The Market Hotel, in het hart van Groningen. The Market Hotel beschikt over 123 luxe kamers & suites met alle moderne comfort. In hun trendy Café Willem Albert kan je uitgebreid dineren of gewoon iets drinken aan de bar of op het bijzonder grote terras. We genoten er van een zeer uitgebreid en vooral lekker ontbijtbuffet én súper vriendelijk personeel. Info en reserveren: themarkethotel.nl

TIPS VAN MARC, ONZE INSIDER:

Gustatio is de beste Italiaan van Groningen, bovendien gezellig en mooi. Zit elke dag vol met zowel Groningers als toeristen. Oosterstraat, 3. Website: gustatiogroningen.nl

Huis de Beurs is zo’n café dat er altijd is geweest, klassiek, een beetje nostalgisch, bestaat al sinds 1795. De naam komt van de aan de overkant gevestigde Korenbeurs, waar ze tot ver in de 20^ste eeuw zaden granen en peulvruchten verhandelden. Je kan er terecht voor een kopje koffie maar ook voor een lunch of diner. Franse keuken met een Groningse twist. En er zijn vaak live muziekevenementen. A-Kerkhof Zuid Zijde, 4. Website: www.huisdebeurs.nl

Als je een fanatieke fietser bent is Spaak the place to be, een leuke plek voor liefhebbers van koffie met huisgemaakte taart én wielrenners. Je vindt er sowieso gelijkgestemden, je kan er ook je fiets laten repareren en als je graag in groep fietst kan je in het weekend aansluiten bij de Spaak rit. Hun sandwiches behoren tot de beste van Groningen. Oude Boteringestraat, 66. Website: www.spaak.cc

Een chille plek is Dudok aan Het Diep: vroeger was het een tankstation en nu dus een café, stadse rust langs het water. Turfsingel, 14-4. Website: dudok.nl

Op cultureel vlak raadt Mark aan om het programma van Vera in de gaten te houden, het poppodium van de stad, dat al 40 jaar grote namen programmeert zoals Simple Minds, U2, The Cure, Nick Cave, Nirvana, maar ze lanceren ook voortdurend nieuwe namen uit zowat de hele wereld. Zelf noemen ze het underground pop. Oosterstraat, 44. Website: www.vera-groningen.nl

Grand Theater Groningen brengt independant theater uit België en Nederland. Maar zelfs als je geen tijd hebt voor een voorstelling, ze hebben een leuk terras en de koffie is er erg lekker. Website: www.grandtheatregroningen.nl

En natuurlijk het festival Noorderzon: een internationaal theater, dans en performance festival. Niet te missen in Groningen van 20 tot 30 augustus 2026. Er zijn gratis voorstellingen in het Noorderplantsoen, voor alle andere producties kan je tickets bestellen via www.noorderzon.nl