Onze chauffeur ontspande zich pas toen we Stavropol achter ons lieten. Hoe een Tsjetsjeen met een officiële wagen het klaarspeelde om op Russisch grondgebied te rijden was me sowieso een raadsel. We reden in een fenomenaal mooi en vooral indrukwekkend wit decor het Kaukasus gebergte op. Af en toe was de weg opgeleukt met een wit geschilderde, betonnen arend of berggeit. Verder waren we helemaal alleen in onze witte Volga in een eveneens witte, magische wereld. Die euforie was snel voorbij wanneer we binnenreden in het mistroostige, industriële stadje ‘Mineralnye Wody’, wat zoveel wil zeggen als ’mineraal water’. Buiten deze verfrissende naam zag het stadje er met zijn grote, mistroostige, afbrokkelende flatgebouwen er behoorlijk triest uit. Ik dacht hardop: ‘Imagine qu’on vit comme ça’ (stel je voor dat je hier woont). Waarop Dan, die communistisch Roemenië was ontvlucht, rustig repliceerde: ‘Imagine que j’ai toujours vécu comme ça’ (stel je voor dat ik altijd zo gewoond heb). Ik voelde me meteen onaangepast, pretentieus en erg burgerlijk. Een heel mooi moment was de oversteek van de bergrivier ’Terek’ over een bijzonder gammele brug die in onze overbezorgde contreien meteen afgesloten zou worden. Na een hele dag reizen naderden we de Russisch/Tsjetsjeense grens. Zig-zag reden we langs versperringen met prikkeldraad, betonnen blokken en ijzeren vaten. Regelmatig lieten verwilderde militairen ons stoppen voor tekst, uitleg en paspoort controles. 

Onze chauffeur bleef er erg rustig onder en liet gewoon een document vol stempels en zwierige handtekeningen zien, dat telkens de militair in kwestie aanzette om meteen stokstijf te staan salueren. Bij het binnenrijden van Grozny (=‘verschrikkelijk’ in het Russisch), kon ik niet naast de kapot gebombardeerde huizenblokken kijken. Ook de straten zaten vol gaten. Uitgebrande auto’s en trucks maakten het plaatje compleet. We werden gedropt bij een vreemd genoeg overeind gebleven Intourist hotel. Dan, die dit soort taferelen duidelijk gewend was, vond die avond een restaurantje waar we uiteindelijk nog een leuke tijd hadden. Alsof ik die dag nog niet genoeg nieuwe impressies en emoties verwerkt had, gingen we ’s avonds laat nog naar een ministerieel gebouw, waar minister van protocol, Movladi Udugov ons opwachtte. Movladi was een vrij jonge kerel, netjes geschoren en trendy gekleed in een blauw maatpak met das. Telkens hij naar voor boog, zag ik de kolf van een revolver in zijn binnenzak steken. Uiterst charmant en in vloeiend Engels praatte hij heel geïnteresseerd over Belgische wapens zoals Browning en FN en vroeg hij zich af of ik dat niet kon leveren met ‘mijn vliegtuig’. Ik was sowieso welkom om fuel stops te maken in Grozny inplaats van Stavropol en nadat hij even een korte instructie had gegeven aan zijn secretaresse, kwam ze een tiental minuten later terug met een document dat meteen door Movladi ondertekend en gestempeld aan mij werd overhandigd. Het document bevatte een soort ‘carte blanche’ waarin duidelijk werd gemaakt dat Mr. Jacobs (ik dus) de gebombardeerde luchthaven van Grozny mocht oplappen. Mede door een behoorlijk aantal wodka’s die ik achterover had geslagen, leek me dit een vrij hallucinante situatie waar ik me even geen raad mee wist. Na een koude nacht in kriebelige wollen dekens kleedde ik me aan zonder me te douchen (vanwege géén water) en trof, op min één Tomas en Dan aan in het Intourist restaurant. We maakten een wandeling door Grozny, waar ik opvallend veel zware Mercedessen, BMW’s en hier en daar ook een Ferrari zag. 

Opmerkelijk was dat dit segment van auto’s vaak geen nummerplaat had en indien wél, was het meestal een Duits kenteken. Ook bizar was de vrij markante ‘dresscode’ onder volwassen mannen. Ze gingen meestal de deur uit in een zware donkere overjas, een zwarte vilten hoed, witte zijden sjaal en zwarte herenschoenen. Het leek of ik in een Martin Scorsese film The Godfather lll, of Tarantino’s Reservoir Dogs ll beland was. Deze indruk werd enkel nog versterkt toen we door een marktje liepen waar enkele van deze heren Reservoir Dogs revolvers aan het uittesten waren. Eén van die Dogs schoot een straatlantaarn aan diggelen en knikte vervolgens goedkeurend. Dan legde uit dat generaal Dudayev van mening was dat een Tsjetsjeen zich onbeperkt mocht bewapenen. Naast de wapenstalletjes waren er ook geldkramen. Kartonnen dozen vol roebels stonden nonchalant opgestapeld naast dozen met dollars. Er werden nette bundeltjes geld verhandeld, die nauwkeurig uitgerekend werden op een telraam. Ze stoorden zich nauwelijks aan het geknal in de tent ernaast. Dan praatte vlotjes met iedereen die we ontmoetten. Hij had zelfs het talent om een groepje agenten in no time te doen schaterlachen. Het onderwerp ‘Rus’ staat hier sowieso garant voor heel wat pret. Er zijn maar één miljoen Tsjetsjenen, maar dat zijn er meer dan genoeg om die gekke Russen klein te krijgen, zo dachten zij erover. Ze staan mijlenver boven ‘de anderen’. Zelfzekerheid zit in hun genen, je kan ze dus maar beter te vriend houden. Feitje: begin jaren negentig was Moskou nog in de greep van de Georgische maffia. In één nacht tijd hebben de Tsjetsjenen de maffia overgenomen.  Favoriete wapen: ijzerdraad, snel en geluidloos. De vele levensgrote beelden van de nobele kop van ‘Sjamil’ vielen me ook op in de stad. Sjamil was de legendarische leider van de Tsjetsjenen die decennia lang het leger van de Tsaar en zelfs de Kozakken het leven zuur had gemaakt. De legende vertelt dat Sjamil zich onzichtbaar kon maken en aldus onoverwinnelijk was. Generaal Dudayev kon dit jammergenoeg niet. Want later zag ik op het nieuws dat hij doodgeschoten was door een sniper... Dan had nog iets in petto: president Kirsan Ilyumzhinov, van de nabij gelegen republiek Kalmykia, geeft een feestje, en guess what… we zijn geïnviteerd!!