MET HEINRICH HEINE DOOR STUDENTIKOOS GÖTTINGEN

Universiteit gottingen,  otto von bismarck, einstein, heinrich heine, Keurvorst van Hannover en Britse Koning Georg August II,  Jacobi kerk Gottingen, Botanische Tuin Gottingen, ganseliesel, Göttinger Karzer,

Sinds Keurvorst Georg August II in 1737 de Universiteit van Göttingen stichtte, zijn studenten prominent aanwezig in de uit vakwerkhuizen opgetrokken oude Hanzestad. Heel wat beroemdheden doceerden er of zaten er op de banken, van Einstein tot Bismarck. Ik verken Göttingen met een van z'n grootste criticasters ooit: Heinrich Heine.   
Universiteit gottingen,  otto von bismarck, einstein, heinrich heine, Keurvorst van Hannover en Britse Koning Georg August II,  Jacobi kerk Gottingen, Botanische Tuin Gottingen, ganseliesel, Göttinger Karzer,
Georg-August Universiteit Götingen.

Van Bismark tot Einstein. 'De stad Göttingen, beroemd om haar worsten en universiteit...' Met die woorden zet Heinrich Heine meteen de teneur van zijn boek 'De Harzreis' uit 1824, waarin de beroemde dichter z'n afkeer van de stad op onnavolgbare wijze neerpent. Heine schreef zich in de winter van 1824 in aan de Georg-August Universiteit van Göttingen en droeg de stad bepaald geen warm hart toe. De aversie moet wederzijds geweest zijn, tenminste als ik de kleine gedenkbordjes op de huizen waar ooit beroemde Duitsers woonden bekijk. Allemaal hangen ze op vrij comfortabele ooghoogte, behalve dat op Heines toenmalige studentenkot in de Weender Straße 50. Het is het enige waarvoor ik een paar meter hoger moet kijken en dus moeite moet doen. Heine had wellicht z'n redenen, maar in de met oude vakwerkhuizen bebouwde straten van Göttingen voel ik een hartelijke, maar vooral ook een studentikoze sfeer. Het academiejaar zit erop, het bier vloeit rijkelijk en er wordt veel stoom afgelaten.

Universiteit gottingen,  otto von bismarck, einstein, heinrich heine, Keurvorst van Hannover en Britse Koning Georg August II,  Jacobi kerk Gottingen, Botanische Tuin Gottingen, ganseliesel, Göttinger Karzer,
Marktplatz met het stadhuis.

Studenten houden jam sessies op de voetpaden, in de café's wordt gezongen en gelachen en de lokale horeca steekt een stevige tand bij. En dat gaat zo al sinds 1737 toen de Keurvorst van Hannover en Britse Koning Georg August II er de Göttingse universiteit stichtte. Heel wat beroemde Duitsers gaven of volgden er les: Albert Einstein, Otto von Bismarck, Niels Bohr, en natuurlijk Heinrich Heine. Ook de gebroeders Grimm waren er graag geziene gasten. Niet om sprookjes te vertellen, maar om er Germaans te doceren en zich met de Göttinger Sieben tegen de opheffing van de vrijzinnige grondwet door Koning Ernst August I te verzetten. De zeven rebellerende docenten werden ontslagen, Jacob Grimm werd met twee andere zelfs verbannen uit het koninkrijk Hannover.

"Studenten houden jam sessies op de voetpaden, in de café's wordt gezongen, gelachen en de lokale horeca steekt een stevige tand bij."

Universiteit gottingen,  otto von bismarck, einstein, heinrich heine, Keurvorst van Hannover en Britse Koning Georg August II,  Jacobi kerk Gottingen, Botanische Tuin Gottingen, ganseliesel, Göttinger Karzer,

Universiteit gottingen,  otto von bismarck, einstein, heinrich heine, Keurvorst van Hannover en Britse Koning Georg August II,  Jacobi kerk Gottingen, Botanische Tuin Gottingen, ganseliesel, Göttinger Karzer,
Deutsche Theater (↑) - Junkerschänke detail (↓).

Mag ik u kussen? Meegenomen is dat je Göttingen makkelijk op één dag te voet kan verkennen. Langs de stadsomwalling, waarvan de muren gesloopt en vervangen werden door een groene promenade, trek ik de stad in. De promenade voert me langs mooie doorkijkjes op de oude stad, de 5ha grote Botanische Tuin - een bezoek meer dan waard - en het Deutsche Theater, een neoclassicistische mastodont met maar liefst vier zalen. Twee opmerkelijke gebouwen uit de 15e eeuw behoren tot de mooiste van Göttingen: de Jacobi kerk met z'n 72m hoge toren (1459) en de Junkerschänke, een gotisch vakwerkhuis uit 1446 dat op het decadente af voorzien is van houtsnijwerk.

Universiteit gottingen,  otto von bismarck, einstein, heinrich heine, Keurvorst van Hannover en Britse Koning Georg August II,  Jacobi kerk Gottingen, Botanische Tuin Gottingen, ganseliesel, Göttinger Karzer,

Universiteit gottingen,  otto von bismarck, einstein, heinrich heine, Keurvorst van Hannover en Britse Koning Georg August II,  Jacobi kerk Gottingen, Botanische Tuin Gottingen, ganseliesel, Göttinger Karzer,
Gänseliesel, het meest gekuste meisje van Nedersaksen.

Meer gotische architectuur zie ik op de Göttingse Markt met als blikvanger het oude Stadhuis dat sinds de de 15e eeuw onveranderd bleef, maar qua populariteit de duimen moet leggen voor Gänseliesel, de bronzen deerne in de fontein op het plein. Gänseliesel werd hét symbool van de stad en is een ode aan de vele ganzenhoedsters die ooit prominent deel uitmaakten van het Göttingse straatbeeld. Om één of andere bizarre reden heetten ze bijna altijd Elisabeth. Mag ik u kussen? Hoewel ze nog nooit iemand heeft terug gekust, is ze zelf het meest gekuste meisje van heel Nedersaksen. Een oude traditie wil dat de laatstejaarsstudenten na het afleggen van hun laatste examen de fontein opklauteren, Gänseliesel als dank een dikke smakkerd geven en haar een mooie ruiker bloemen cadeau doen.

"Het oude Stadhuis dat sinds de de 15e eeuw onveranderd bleef, moet qua populariteit de duimen moet leggen voor een bronzen deerne in een fontein."

Universiteit gottingen,  otto von bismarck, einstein, heinrich heine, Keurvorst van Hannover en Britse Koning Georg August II,  Jacobi kerk Gottingen, Botanische Tuin Gottingen, Göttinger Karzer,

Universiteit gottingen,  otto von bismarck, einstein, heinrich heine, Keurvorst van Hannover en Britse Koning Georg August II,  Jacobi kerk Gottingen, Botanische Tuin Gottingen, Göttinger Karzer,
Gerestaureerde graffiti in Göttinger Karzer.

Hotel de Brübach. 'Ik adviseerde hen aan de eerste de beste student in Göttingen naar Hotel de Brühbach te vragen,' schrijft Heine in De Harzreis wanneer twee chique dames in Nörten naar een hotel in Göttingen informeren. 'Ze vroegen me of er in Hotel de Brübach ook deftige mensen logeren. Ik beaamde dat met een uitgestreken gezicht.' De twee freules stonden flink voor aap toen ze wilden inchecken in het door Heine getipte hotel dat eigenlijk de bijnaam was van de Göttinger Karzer, het studentencachot van weleer. Want wie het al te bont maakte aan de unief, mocht gaan brommen. Tussen 1735 en 1933 spraken de universiteitsrechters meer dan 24.500 vonnissen uit, goed voor 35.000 dagen cel. Nachtlawaai, openbare dronkenschap, het doven van de straatlantaarns, duelleren, met een roedel honden naar de aula komen of snelheidsovertredingen te paard, het waren allemaal redenen om de cel in te vliegen. Of de studenten in kwestie daar ook wakker van lagen valt te betwijfelen.

Universiteit gottingen,  otto von bismarck, einstein, heinrich heine, Keurvorst van Hannover en Britse Koning Georg August II,  Jacobi kerk Gottingen, Botanische Tuin Gottingen, Göttinger Karzer,

Universiteit gottingen,  otto von bismarck, einstein, heinrich heine, Keurvorst van Hannover en Britse Koning Georg August II,  Jacobi kerk Gottingen, Botanische Tuin Gottingen, Göttinger Karzer,
Göttinger Karzer.

Want drank, tabak en gewillig vrouwvolk werden maar al te makkelijk naar binnen gesmokkeld. De studenten maakten er zelfs een erezaak van om tenminste één keer in hun carrière in het cachot te belanden. Zo mocht Otto von Bismarck, de grondlegger van Duitsland en latere Rijkskanselier, het maar liefst 9 keer gaan uitleggen voor de universiteitsrechters. Iets wat hem omgerekend 18 dagen Brübach volpension opleverde. Het leuke is dat de 'gedetineerden' de muren van hun cellen letterlijk hebben volgeklad met kleurrijke graffiti. Ze kerfden in alles wat niet té hard voor hun messen was: meubilair, plinten, deuren, het moest er allemaal aan geloven. Het resultaat is een hallucinant patchwork van graffiti, kalligrafie en bas-reliëfs dat enkele jaren geleden netjes werd gerestaureerd. En daarmee werd de Göttinger Karzer met z'n gepimpte interieur een van de leukste bezienswaardigheden van Göttingen. Vrije bezoeken zijn niet toegelaten, je komt er enkel in met een stadsgids.

"Otto von Bismarck, de grondlegger van Duitsland en latere Rijkskanselier, mocht het maar liefst 9 keer gaan uitleggen voor de universiteitsrechters."

Universiteit gottingen,  otto von bismarck, einstein, heinrich heine, Keurvorst van Hannover en Britse Koning Georg August II,  Jacobi kerk Gottingen, Botanische Tuin Gottingen, Göttinger Karzer,
Bar Dots.

Göttingen vs. Heine. 'Over het algemeen worden de inwoners van Göttingen ingedeeld in studenten, professoren, droogstoppels en beesten, welke vier standen allesbehalve streng gescheiden zijn. Beesten vormen de belangrijkste stand.' In deze passage uit De Harzreis bereikt Heines hekel aan Göttingen zowat het kookpunt. 's Avonds duik ik het studentenleven in en daarvoor trek ik naar Bar Dots, een hip café op een gezellig binnenplein langs de Barfüßerstraße. In geen tijd verbroeder ik bij pot en pint met een groepje uitgelaten jongelui. Langs m'n neus weg refereer ik naar Heine om poolshoogte te nemen. En wat blijkt? Allemaal bewonderen ze de Duitse dichter. 'Heine ist cool,' lacht iemand. 'Wist je dat hij vandaag in Duitsland qua populariteit Goethe naar de kroon steekt?' Ondanks de negatieve connotatie zijn ze in Göttingen best trots dat Heines naam met hun stad verbonden is. Bij het volgende rondje heft een laatstejaarsstudent z'n glas. 'Zum whol Heinrich!' roept hij en schudt vervolgens met dubbele tong een feilloze versie van 'Die Lorelei' uit z'n mouw. 'Zum whol Göttingen. Bis zum nächsten Mal!'

'Zum whol Heinrich!' roept een student en schudt vervolgens met dubbele tong een feilloze versie van Die Lorelei uit z'n mouw."

© TEKST & FOTO'S: W. GLADINES 2019
(Foto 1, 2 & 7 © Göttingen Tourismus)

GÖTTINGEN PRAKTISCH:



Vervoer: Met de auto: Göttingen ligt op 500 km van Brussel en is te bereiken in ongeveer 6 uur. Andere optie is het vliegtuig. Er zijn dagelijks rechtstreekse vluchten vanuit Brussel naar Hannover waar je met een huurauto verder kan: Hannover - Göttingen: 120 km. Je kan er ook met de trein naartoe. Met de ICE van Brussel naar Göttingen via Keulen. Meer info: www.b-europe.com

Overnachten: Hotel Stadt Hannover: comfortabel driesterrenhotel aan het begin van de voetgangerszone op wandelafstand van alle highlights: www.hotelstadthannover.de

Eten & drinken: Kartoffelhaus Göttingen: zoals de naam het al zegt staan aardappelgerechten centraal in dit mooie, aan het Leinekanaal gelegen restaurant. Ook een mooie kaart Mediterraanse gerechten:   www.kartoffelhaus-goettingen.de 
Bacon Supreme:  Duits-Amerikaanse fusionkeuken in het oudste vakwerkhuis van Göttingen. Gourmetburgers en varkensvlees in een hip jasje: www.baconsupreme.com
Bar Dots: Hip en gezellig studentikoos café met een fantastisch terras op een binnenplein langs de Barfüßerstraße: www.facebook.com/cafebardots


MET HEINRICH HEINE DOOR STUDENTIKOOS GÖTTINGEN

Geen opmerkingen

Naam

E-mail *

Bericht *

-->